چکيده:

واكنش تعداد 20 توده پياز ايراني مناطق مختلف كشور نسبت به جدايه¬هاي Fusarium spp عامل بيماري پوسيدگي ريشه فوزاريومي كه از مناطق آذربايجان شرقي و اصفهان جمع-آوري گرديده بودند در شرایط گلخانه¬اي مورد بررسي قرار گرفت. مايه¬زني توده¬هاي پياز با جدايه¬هاي عامل بيماري از طريق غوطه¬ور نمودن ريشه گياهچه¬هاي آنها با سوسپانسيون اسپور جدايه¬ها به غلظت 105×4 اسپور در ميلي-ليتر انجام گرفت. سپس گياهچه¬ها در گلدانهاي پلاستيكي و به تعداد 5 گياهچه در هر گلدان كشت شدند.آزمايش بصورت اسپليت فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي با 4 تكرار به اجرا در آمد كه در آن زمان توسعه آلودگي به عنوان فاكتور اصلي در دو سطح (2و4 هفته پس از آلودگي) و تيمار توده × جدايه به صورت فاكتوريل در 20×5 سطح به عنوان فاكتور فرعي بودند. در اين تحقيق جهت تعيين تحمل توده¬هاي پياز نسبت به بيماري، صفات درصد بقاء گياهچه¬ها و برگهاي خشك شده توده¬هاي پياز مورد بررسي قرار گرفت. نتايج حاصله نشان داد كه توده¬هاي خاتم مروست يزد و قرمزري با داشتن 61/94% و توده قرمز آذر شهر با دارا بودن 24/18% به ترتيب بيشترين و كمترين ميزان بقاء گياهچه را داشتند. همچنين توده¬هاي  قرمزري وخاتم مروست يزد با داشتن كمترين در صد برگهاي خشك شده پس ازانجام مايه¬زني با عامل بيماري به ترتيب به ميزان 49/11% و 18/16% به عنوان توده¬هاي متحمل و توده¬هاي سفيد گرگان، هريس، قلعه¬نو شاهرود و قرمز آذرشهر به ترتيب با دارا بودن 7/40%، 84/ 38%، 10/37% و 54/36% برگهاي خشك شده، از نظر آماري در يك سطح قرار داشته و به عنوان توده¬هاي حساس به بيماري شناخته شدند. در اين تحقيق جدايهF .oxysporum  بدست آمده از آذربايجان شرقي با ميانگين شاخص بيماري به ميزان 9/32% به عنوان خسارتزاترين جدايه در توده¬هاي مختلف پياز تشخيص داده شد.